امروزه بهره گیری از آکواریوم در خانه به عنوان یک المان تزئین داخلی و بحث نگهداری از حیوانات خانگی (پت) در ایران بسیار باب شده است. با وجود اینکه ایرانی ها از سال های پیش راه اندازی آکواریوم را تجربه کرده و نسبت به پیچ و خم آن اطلاعات کافی دارند ولی با این وجود هنوز نیز نکاتی وجود دارد که بسیاری از ما ایرانی ها نسبت به آن اطلاع نداریم. به منظور اینکه شما بتوانید یک آکواریوم بسیار مناسب و در خور خانه را طراحی نمایید باید مواردی را در نظر بگیرید که امروز ما در وب سایت هومتیک قصد داریم به این نکات اشاره کرده و شما را در فرایند راه اندازی یک آکواریوم کمک کنیم. در این بخش به شما 15 نکته کلیدی را در مورد نگهداری آکواریوم در خانه عنوان خواهیم کرد.
آکواریوم آب شور یا آب شیرین
پیش از اینکه اولین آکواریوم خود را خریداری کنید باید تصمیم بگیرید که چه نوع مخزن ماهی را می خواهید داشته باشید. به صورت کلی دو نوع مخزن ماهی وجود دارد که می توانید داشته باشید
- آکواریوم ماهی آب شیرین
- آکواریوم ماهی آب شور
همانگونه که شما نیز در جریان هستید نگهداری و راه اندازی مخازن ماهی آب شیرین نسبت به مخازن ماهی آب شور آسان تر و کم هزینه تر می باشد. اما آکواریوم ماهی های آب شور رنگارنگ تر و زنده تر از آکواریوم آب شیرین هستند. بهترین راه به منظور اینکه متوجه شوید کدام نوع آکواریوم برای شما مناسب است این است که به مراکز فروش ماهی رفته (در تهران اتوبان نواب) و ماهی های رنگارنگ آن ها را نگاه کنید.
انتخاب ماهی مناسب و مورد علاقه
هنگامی که متوجه شدید که می خواهید یک آکواریوم آب شیرین یا آکواریوم آب شور داشته باشید ، وقت آن است که به دنبال ماهی های مورد علاقه خود بگردید تا در آکواریوم شخصیتان قرار دهید. اگر به یک مغازه ماهی فروشی رفته باشید، به احتمال زیاد می‌دانید که کدام ماهی را در آکواریوم مخصوص خود دوست دارید. به یاد داشته شما نمی توانید تمامی ماهی ها را در یک آکواریوم کنار هم قرار دهید. هر ماهی به شرایط آبی متفاوتی نیاز دارد یا بهتر است بگوییم حداقل هر ماهی به شرایط آبی و محیط متفاوتی نیاز دارد. به عنوان مثال، ماهی گلدفیش و ماهی بتا هر دو ماهی های آب شیرین هستند اما ماهی قرمز به آب سرد و ماهی بتا به آب گرم نیاز دارند. از طرفی دیگر برخی از ماهی ها گوشت خوار بوده و برخی دیگر گیاه خوار هستند!
عادت دادن ماهی به محیط جدید
پیش از اینکه برای اولین بار ماهی را وارد آکواریوم جدید کنید، باید ماهی را به محیط جدید عادت دهید! دمای مخزن شما و دمای آب کیسه ای که ماهی شما در آن بود متفاوت است. بنابراین وقتی مستقیماً آن را وارد آکواریوم خود می کنید ممکن است به ماهی شما شوک وارد کند که حتی می تواند باعث مرگ شود. راه های زیادی برای از بین بردن این مشکل وجود دارد، اما ساده ترین راه این است که کیسه باز نشده را که ماهی در آن قرار دارد به مدت 15 تا 20 دقیقه روی سطح آکواریوم خود نگه دارید و سپس ماهی را با دست خود داخل مخزن قرار دهید. به یاد داشته باشید، شما نمی خواهید آب کیسه ای را که ماهی شما در آن بود وارد آکواریوم خود کنید زیرا این آب ممکن است حاوی مقدار زیادی آمونیاک باشد که همین امر نیز سبب می شود آب آکواریوم شما کثیف شود.
ماهی خود را بشناسید
هنگامی که تصمیم گرفتید خواهان کدام ماهی هستید تا بتوانید در آکواریوم خود قرار دهید، زمان آن فرا رسیده است که اطلاعات دقیقی نسبت به ماهی های انتخابی خود بدست بیاورید. شما باید در مورد ماهی که انتخاب کردید ، تحقیق کنید و موارد زیر را دریابید:
- ماهی ها چه نوع شرایط آبی نیاز دارد؟
- شرایط ایده آل برای ماهی چیست؟
- محدوده تحمل pH آب ماهی چقدر است؟
- آیا غذای خاصی نیاز دارد؟
به عنوان مثال، غذای ماهی گلدفیش حاوی کربوهیدرات بیشتر و پروتئین کمتر است در حالی که غذای ماهی گوپی حاوی پروتئین بیشتر و کربوهیدرات کم است. بنابراین، در این مورد، هر غذای عمومی برای ماهی گلدفیش خوب نیست.
چقدر فضا نیاز دارند؟
به عنوان مثال، ماهی گلدفیش برای رشد مطلوب خود به حداقل 20 گالن (معادل 60 لیتر) آب نیاز دارد. اگر ماهی های خود را در یک آکواریوم کوچک قرار دهید، رشد آن متوقف می‌شود، یعنی به پتانسیل کامل خود رشد نمی‌کند.
چه ماهی دیگری را می توان با ماهی خود نگه داشت؟
این مسئله می تواند یکی از اصلی ترین مواردی باشد که سبب می شود آکواریوم شما عملکرد خوبی داشته باشد. اجازه دهید این مسئله را با ذکر یک مثال توضیح دهیم. شما در یک آکواریوم نمی توانید ماهی آروانا را با ماهی گوپی در یک محیط قرار دهید. بدون شک زمانی که آروانا گرسنه شود گوپی را به عنوان یک طعمه دیده و آن را می بلعد.
هزینه یک آکواریوم
هنگامی که متوجه شدید که می خواهید کدام ماهی را در آکواریوم خود قرار دهید، بررسی هزینه واقعی آکواریوم بسیار آسان تر می شود. بسته به ماهی و تعداد ماهی هایی که می خواهید در یک آکواریوم قرار دهید، اندازه آکواریوم ، غذای مورد نیاز برای تغذیه و تجهیزات مورد نیاز شما این هزینه متفاوت می باشد.
اندازه مخزن
اندازه مخزن در آکواریوم بسیار مهم است. باید در نظر داشته باشید برای تازه کاران حداقل مخزن 10 تا 20 گالن می باشد (از این رو زمانی که در حال راه اندازی اولین آکواریوم هستید یک مخزن 3 متری تهیه نکنید). شما باید بر اساس میزان آب در آکواریوم محاسبه کنید تا چه میزان باید ضد کلر ، نمک آب شور (در آکواریوم آب شور) و حتی ماده PH را تهیه کنید.
رعایت کردن چرخه آکواریوم
آکواریوم شما باید چرخه نیتروژن را طی کند تا باکتری های مفید در آکواریوم شما تشکیل شوند. این باکتری به کاهش آمونیاک تولید شده توسط ماهی شما کمک می کند. اشتباهی که اکثر مبتدیان مرتکب می شوند این است که ماهی خود را بلافاصله بدون ایجاد چرخه به آکواریوم وارد می کنند که باعث مرگ ماهی می شود. بنابراین، قبل از وارد کردن ماهی به مخزن، باید حداقل یک روز صبر کنید تا چرخه نیتروژن کامل شود و تمام باکتری های مفید در مخزن تشکیل شود.
جایگاه آکواریوم در خانه
قبل از خرید آکواریوم خود باید تصمیم بگیرید که آن را در کجای خانه خود قرار دهید. ولی پیش از اینکه تصمیم بگیرید مخزن ماهی خود را در کجا قرار دهید، باید چند نکته را بدانید. طراحان دکوراسیون داخلی بر این باور هستند بهترین مکان برای جای دهی آکواریوم پذیرایی خانه می باشد که در آن شما می توانید با مشاهده آکواریوم لذت برده و همچنین فضای خانه خود را زیبا کنید. شما باید دمای آکواریوم خود را ثابت نگه دارید، بنابراین مطمئن شوید که در نزدیکی محلی که قرار است آکواریوم خود را قرار دهید، دریچه های گرمایش یا شومینه وجود نداشته باشد. همچنین اطمینان حاصل کنید که هیچ منبع نویز مانند بلندگو در نزدیکی آکواریوم وجود ندارد. آکواریوم خود را نزدیک پنجره قرار ندهید که مستقیماً در معرض نور خورشید قرار گیرد.
تغذیه به “راه درست”
بسته به نوع ماهی، باید از غذایی که به طور خاص برای آن ساخته شده است، استفاده کنید. به عنوان مثال، ماهی های گوشت خوار باید به طور منظم از غذاهای خاص مانند ماهی زنده استفاده کنند ولی این ماهی های کوچک مانند مولی نمی توانند از این غذاها بهره مند شوند. به همین ترتیب، شما باید بررسی کنید که آیا غذای خاصی برای ماهی شما وجود دارد و به آن غذا بدهید. علاوه بر این، قبل از غذا دادن به ماهی، باید غذا را از قبل در مقداری آب خیس کنید. زیرا اگر فوراً به آنها غذا بدهید، شش آنها خشک می شود که حتی می تواند باعث مرگ شود. بنابراین، کافی است یک لیوان پلاستیکی بردارید، مقداری آب آکواریوم در آن بریزید، غذای ماهی را به آن اضافه کنید، بگذارید کمی خیس بخورد و سپس به ماهی خود بدهید.
“راه درست” برای تمیز کردن وسایل آکواریوم
وقتی نوبت به تمیز کردن وسایل آکواریوم مانند فیلتر، شن و غیره می رسد. شما تنها نمی توانید آن را با آب معمولی تمیز کنید و دوباره در آکواریوم خود قرار دهید. فیلترها و سنگریزه ها فضایی را برای رشد باکتری های مفید فراهم می کنند. بنابراین هنگام تمیز کردن آنها باید مراقب باشید زیرا ممکن است تمام باکتری های مفید را از دست بدهید. در این صورت ، هنگام تمیز کردن فیلتر آکواریوم، باید آن را با خود آب آکواریوم تمیز کنید. این کار به حفظ باکتری های مفید کمک می کند. می‌توانید شن‌ها را با آب معمولی شیر تمیز کنید و مشکلی پیش نمی‌آید، اما برای اطمینان بیشتر باید شن را با آب آکواریوم تمیز کنید. اگر می خواهید سنگ ریزه را با آب معمولی تمیز کنید، حتما از ضد کلر نیز استفاده کنید.
ریختن ضد کلر در آب
کلر برای ماهی شما مضر است. بنابراین، اگر قصد دارید از آب لوله کشی معمولی برای آکواریوم خود استفاده کنید، ابتدا باید آن را قبل از افزودن به آکواریوم خود کلر زدایی کنید. روش های مختلفی را افراد برای کلرزدایی استفاده می کنند ولی بهترین روش برای این فرایند استفاده از مایع ضد کلر است که بازدهی آن پیش از این نیز ثابت شده است.
سطح بهینه اکسیژن آب آکواریوم
مانند ما انسان ها، ماهی ها نیز برای زنده ماندن به اکسیژن کافی نیاز دارند. حفظ سطح بهینه اکسیژن یکی از مهمترین مسائل برای یک آکواریوم شاد و سالم است. اگر مخزن ماهی به اندازه کافی اکسیژن نداشته باشد، ماهی خفه می شود و این امر می تواند باعث اختلالات تنفسی مختلف در ماهی های شما شود. علائم مختلفی وجود دارد که می تواند به شما بگوید آیا مخزن ماهی شما سطح اکسیژن پایینی دارد یا خیر:
- اگر ماهی شما دائما در حال آمدن به سطح آب می باشد و تلاش می کند خارج از آب اکسیژن را استشمام کند.
- اگر متوجه حرکت سریع آبشش در ماهی خود شدید
بهترین و ساده ترین راه برای اکسیژن رسانی به آکواریوم ماهی ، استفاده از پمپ هوا است.
دمای ایده آل آب آکواریوم
درست مانند اکسیژن، ماهی نیز برای رشد مناسب خود به دمای مطلوب نیاز دارد. به عنوان مثال، گلدفیش برای رشد خود به دمای 62 تا 75 درجه فارنهایت (19 تا 23 درجه سانتی گراد) نیاز دارد. برخی از ماهی های قرمز فانتزی به دمای زیر 19 درجه سانتی گراد حساس هستند و دمای بالای 23 درجه سانتی گراد می توانند باعث آسیب عصبی در همه گلدفیش ها شوند. مانند گلدفیش، بیشتر ماهی ها برای رشد مناسب خود به دمای مطلوب نیاز دارند و دمای بالاتر یا پایین تر از آن می تواند مشکلاتی را ایجاد کند. بنابراین، شما باید دمای ایده آل برای ماهی خود را بدانید. اگر در مناطق سردسیر زندگی می کنید و ماهی شما به آب گرم نیاز دارد، بخاری آکواریوم می تواند به شما کمک کند دمای ثابتی را حفظ کنید.
فواید نگهداری ماهی در خانه
اگرچه گربه‌ها و سگ‌ها به عنوان حیوانات خانگی از محبوبیت بیشتری برخوردار هستند و درواقع در میان عموم نگهداری این پت ها رایج تر است ، اما نظرسنجی ملی صاحبان حیوانات خانگی در سال 2019 نشان می‌دهد که ماهی‌های آکواریومی به عنوان حیوانات خانگی در بیش از 13 میلیون خانه آمریکایی نگهداری می‌شوند. این آمار نشان می دهد که ماهی ها سومین نوع محبوب حیوانات خانگی، البته بعد از سگ و گربه می باشند. نگهداری از آکواریوم خانگی یک مسئولیت بزرگ است، اما مزایای خود را دارد. 6 مورد از مهمترین مزایای نگهداری از ماهی در خانه:
- کاهش سطح استرس
- بهبود کیفیت خواب
- کاهش فشار خون و ضربان قلب
- کاهش درد و اضطراب
- بهبود تمرکز و خلاقیت
- اثر آرام بخش برای کودکان و بیماران آلزایمر
عوارض آکواریوم در خانه
با وجود اینکه نگهداری از ماهی ها مزیت های گسترده ای را به همراه دارد ولی همانند تمامی فعالیت ها نگهداری از این حیوانات نیز مشکلات زیادی را در بر دارد. که با هم نگاهی به این مسائل می اندازیم:
- هزینه های نگهداری بالا
- هزینه های تغذیه ماهی
- شما باید آکواریوم خود را تمیز کنید
- شما باید قطعات شکسته را تعویض کنید
- برخی از ماهی ها ممکن است خیلی زود از بین بروند
- خطر ترکیدن مخزن آکواریوم
- شما نمی توانید ماهی های خود را در آغوش بگیرید
- ماهی ها جزو محبوب ترین حیوانات خانگی نیستند
- بسیاری از مردم در دراز مدت علاقه خود را به ماهیگیری از دست می دهند
حکم نگه داشتن ماهی در خانه
ماهی ها یکی از حیواناتی هستند که نگهداری از آن ها از نظر شرعی و قانونی مشکلی نداشته و حتی توسط برخی از افرادی دینی نیز توصیه می شود.
