نکات مهم در مورد تعمیر و نگهداری تاسیسات ساختمان
در یک مجتمع مسکونی بهتر است تا یک نفر را مسئول بازرسی و بازدید مستمر از تاسیسات ساختمان قرار دهید بخصوص تاسیساتی که بین تمام ساکنین مشترک می باشد . نگهداری ساختمان چندان هزینه بر نیست . صرفا لازم است نسبت به تعمیر تاسیسات ساختمان حساس باشید و از بررسی تاسیسات مکانیکی و تعمیر پکیج و لوله کشی ساختمان غافل نشوید . با این کار نگهداری ساختمان به بهترین وجه انجام می شود و عمر بنا افزایش می یابد . همانطور که قبلاً نیز اشاره شد یکی از وظایف مهم مدیر بازرسی از تاسیسات ساختمان می باشد ولی برای نگهداری از تاسیسات اختصاصی که برای هر واحد مجزا می باشد ، وظیفه بازرسی از آنها بر عهده ی صاحب خانه می باشد . در این مقاله به نکات مهم در مورد تعمیر و نگهداری تاسیسات ساختمان می پردازیم تا دریابیم رعایت چه مواردی باعث افزایش عمر مفید ساختمان می گردد .
مسکن یکی از نیاز های مهم انسان امروزی می باشد و با افزایش جمعیت شهر ها و گسترش شهرنشینی ، تامین این نیاز نسبت به گذشته مشکل تر شده است . از دیرباز تا کنون بشر برای تامین نیازهای اولیه خود مثل خوراک و پوشاک و مسکن با چالش هایی مواجه بود. انسان بنا بر حکم غریزه تمام تلاش هایش به نوعی برای زنده ماندن است . مسکن در گذشته پناهی بوده است برای در امان ماندن از خطرات طبیعی مثل سرما و گرما و توفان و جانواران وحشی . خانه در طول تاریخ بر اساس دانش انسان و شرایط زیست محیطی و امکانات ساخته می شد . به همین دلیل خانه ها در هر منطقه جغرافیایی به شکلی ساخته شده‌اند .
با پیشرف علم و تکنولوژی در حوزه ی ساخت و مهندسی ساختمان شاهد ساخت آپارتمان های مستحکمی هستیم . مهندسان ساختمان های امروزی را با فولاد و آهن و سیمان و آجر بنا می کنند تا هدف اولیه انسان را از ساخت خانه بهتر تامین کند و او را از گزند خطرات در امان دارد . اما همین خانه های محکم هم با گذشت زمان دچار فرسایش می شوند و ممکن است سرپناه مطمئنی نباشند . هر ساختمانی بنا بر این که با چه مصالحی ساخته شده یا اصول مهندسی در آن رعایت شده است یا نه ، عمر مفیدی دارد . در واقع عمر مفید یک ساختمان ، سال هایی است که ساختمان از نظر استحکام مقاومت ایمنی و استاندارد های لازم با کیفیت شمرده می شود . عوامل مختلفی بر کیفیت ساختمان تاثیر می گذارند که کیفیت ساخت و عمر آن را تعیین می کنند .
آیا ساختمان ها امروزی در ایران دارای عمر مفید هستند ؟
در عرصه ی ساختمان سازی مهندسان تمام پارامتر هایی که برای عمر مفید یک ساختمان لازم است را رعایت میکنند . از طرفی مهندسان ساختمان سازی بر اساس اندازه گیری و محاسبات دقیق عوامل موثر بر عمر مفید بنا را شناسایی کرده اند. بعضی از این عوامل در کوتاه مدت عمر ساختمان را پایین می آورد ، بعضی دیگر در درازمدت از مقاومت آن می کاهد و عمرش را کم می کند . متاسفانه در کشور ما کیفیت ساخت و ساز بسیار نازل است ؛ مصالح ساختمانی بی کیفیت و شیوه اجرایی نامناسب باعث شده است تا عمر مفید ساختمان ها بسیار کم باشد . طبق آمار و اطلاعاتی که مراجع بین المللی در حوزه ساختمان منتشر کرده‌اند ، عمر مفید ساختمان ها در کشور های پیشرفته ۱۰۰ تا ۳۰۰ سال است . اما در ایران عمر مفید بنا را ۲۰ و در بهترین حالت ۳۰ سال تخمین زده اند . با این وجود به نظر نمی رسد تدبیری اتخاذ شده باشد تا این مشکل اساسی حل شود ؛ چراکه آمار ساخت و ساز روز به روز بالاتر می رود . درحالی که کیفیت همانی است که بود .
عمر مفید یک ساختمان به چه عواملی بستگی دارد ؟
بسیاری از پارامتر ها در حوزه ی ساخت و ساز ساختمان وجود دارد که باعث کم یا زیاد شدن عمر مفید ساختمان می شود . سازندگان ساختمان تمام تلاش خود را می کنند تا حتی‌الامکان از هزینه های ساخت و ساز بکاهند . حتی اگر این رویه باعث شود اصول فنی رعایت نشوند و ایمنی و استحکام ساختمان پایین بیاید . اهمیت این مساله به دلیل دیگری هم حائز اهمیت است ؛ کاهش عمر مفید ساختمان با فرسودگی آن در ارتباط مستقیمی است و اگر چاره ای برایش اندیشیده نشود ، در درازمدت ممکن است جان ساکنان خانه را نیز به خاطر بیندازد . بنابراین لازم است عواملی را که از عمر مفید ساختمان می کاهد شناسایی کنید و برای بازسازی اقدامات لازم را انجام دهید . تعمیر تاسیسات ساختمان و لوله کشی ساختمان و تعمیر پکیج و تاسیسات مکانیکی از جمله مهم ترین کارهایی هستند که باید در یک ساختمان بطور منظم انجام شوند .
چگونه می توان یک بازرسی منظم از تاسیسات ساختمان داشت ؟
در بیشتر مجتمع های مسکونی وظیفه بازرسی از تاسیسات ساختمان بر عهده ی مدیر می باشد و این بازرسی باید بصورت منظم صورت بگیرد تا از بروز آسیب های جدی به ساختمان جلوگیری کند . برای تعمیر تاسیسات ساختمان لازم است که بخش های مختلف ساختمان بطور منظم بازرسی شوند و در صورت بروز اشکال در هر یک از قسمت ها ، حتما تعمیرات لازم انجام شوند . برای سهولت این کار و بالا بردن میزان دقت داشتن یک چک لیست کمک بزرگی است .
آیا لوله کشی مناسب باعث افزایش عمر مفید ساختمان می گردد ؟
لوله کشی مناسب در ساختمان باعث عمر مفید ساختمان می گردد زیرا لوله کشی نامناسب باعث فرسودگی و آسیب دیدگی به ساختمان می گردد و باعث کاهش ایمنی آن می گردد . لوله کشی ساختمان یکی از مهم ترین بخش های ساخت و ساز اولیه ساختمان بشمار می آید . کمتر کسی است که نداند رطوبت باعث کاهش عمر مفید بنا می شود . نشتی یا ترکیدگی در سیستم لوله کشی ساختمان رطوبت زیادی بوجود می آورد و یک آسیب جدی و اساسی به ساختمان وارد می کند . اگر لوله کشی ساختمان ترکیدگی یا نشتی داشته باشد ، فشار آب افت می کند . درنتیجه سقف و دیوارها و کف خانه به اصطلاح نم برمی دارند . این مساله باعث فرسودگی ساختمان و ایجاد خطراتی برای ساکنان می شود . چون در این حالت احتمال ریزش دیوار و سقف بالا می رود . با توجه به اهمیت لوله کشی ساختمان در ایمنی آن ، در تعمیر تاسیسات ساختمان یکی از کارهای مهم سرکشی منظم از وضعیت لوله کشی ساختمان است . حتی اگر لوله کشی ساختمان به شکل درستی انجام گرفته باشد ، حتما بعد از گذشت سال ها دچار فرسودگی ، پوسیدگی می شود . غیر از اینها آسیب های دیگری هم لوله کشی ساختمان را زیر سوال می برند ؛ مثلا زنگ زدگی و رسوب در لوله ها از جمله مشکلات بزرگ آپارتمان های امروزی هستند .
سرویس کاری و تعمیر پکیج چه تاثیری در عمر مفید بنا دارد ؟
سرویس کاری و تعمیر سیستم های گرمایشی و سرمایشی ساختمان می تواند در عمر مفید بنا تاثیر بسزایی داشته باشد . سالیان سال است که شوفاژها و انواع سیستم های گرمایش و سرمایش جایشان را به پکیج داده اند . امروزه در ساختمان سازی نصب پکیج از اصول مهم ساختمان است . اما سرمایش و گرمایش ساختمان ارتباط مستقیمی هم با عمر مفید بنا دارد . بنابراین تعمیر پکیج نیز یکی از اقداماتی است که برای بالا بردن عمر مفید بنا باید به آن توجه داشت . بررسی فشار گاز سیستم ، بررسی مناسب بودن و عدم نوسان در ولتاژ برق ورودی به سیستم ، حصول اطمینان از فشار جریان آب مدار گرمایشی ، حصول اطمینان از باز بودن ولوهای ورودی سیستم ، بررسی دبی جریان آب گرم ، اطمینان یافتن از تمیزی صافی مدار گرمایشی از جمله مواردی هستند که در تعمیر پکیج ساختمان باید نسبت به آنها حساس باشید .
آیا رسیدگی به تاسیسات مکانیکی ساختمان می تواند باعث افزایش عمر مفید بنا شود ؟
رسیدگی به تاسیسات مکانیکی ساختمان تاثیر زیادی در عمر مفید بنا دارد . رسیدگی و بازرسی باید بطور منظم و بر طبق برنامه صورت بگیرد . تاسیسات مکانیکی در تعیین عمر مفید بنا نقش بسزایی دارد . برای اطلاع یافتن از اهمیت تاسیسات مکانیکی لازم است بدانید که به دو دسته تقسیم می شود ؛ تاسیسات مکانیکی صنعتی و تاسیسات مکانیکی ساختمان . تاسیسات مکانیکی ساختمان شامل تاسیسات بهداشتی یا همان سیستم آبرسانی و فاضلاب ، تهویه مطبوع ، استخر ، سونا و جکوزی می شود . خرابی در هر یک از این قسمت ها باعث آسیب ساختمان می شود . و از عمر مفید آن می کاهد . برای نگهداری از ساختمان لازم است تاسیسات مکانیکی بطور منظم بررسی شود و در صورت خرابی در هر یک از قسمت ها تعمیرات لازم انجام گیرد .
چه الزامی وجود دارد که از تاسیسات ساختمان بازرسی صورت گیرد ؟
برخی از افراد بازرسی و نگهداری از تاسیسات ساختمان را یک امر عادی می دانند در صورتی که بازرسی از تاسیسات یک امر بسیار مهم در راستای بهبود عمر مفید بنا می باشد . بسیار از افراد برای این که بخواهند در خرج و مخارج ساختمان صرفه جویی کند سراغ لوازم و تجهیزات بی کیفیت می روند و یا از افراد متخصص برای انجام این خدمات استفاده کردند . در حالی که تاسیسات فنی ساختمان نقش بسیار پر رنگی در سر پا بودن یک ساختمان دارد ؛ چرا که تمام نیازهای ساکنین با استفاده از این تجهیزات رفع می شود . به همین دلیل افرادی که می خواهند خدمات تاسیسات ساختمان را انجام دهند باید از لوازم با کیفیت بهره بگیرند و همین طور کسانی که می خواهند این کار را انجام دهند باید تخصص و مهارت بالایی داشته باشند تا بتوانند به خوبی آن را اجرا نمایند .
تعمیر و نگهداری ساختمان به چند دسته تقسیم بندی می شود ؟
1- تعمیرات و نگهداری از تاسیسات ساختمان بطور برنامه ریزی شده به طوری که بازرسی ها باید بصورت منظم صورت بگیرد .
2- تعمیر و نگهداری که بصورت پیشگیرانه انجام میشود . مدیر یا مالک ساختمان برای کاهش آسیب ها و هزینه های تعمیراتی بعدی یکسری از فعالیت ها را انجام می دهد . تعویض کاشی‌ها ترک خورده یا تعمیر پوشش روی پشت بام ، قبل از تغییرات آب و هوایی ، نمونه هایی از این برنامه های پیشگیرانه است .
3- در روش اصلاح کننده مدیر آپارتمان یا مالک خانه باید قسمت های آسیب دیده را شناسایی کند و نسبت به تعویض آنها اقدامات لازم را انجام دهد . تعمیر و نگهداری تاسیسات ساختمان بصورت اصلاح کننده . در این نوع تعمیرات قسمت های آسیب دیده ساختمان شناسایی می شود و بخش های آسیب دیده کلاً تعویض می شوند . مثل تعویض شیشه های ساختمان یا سایر موارد مشابه .
نتیجه گیری
سعی کنید به ساختمان خود اهمیت دهید و با بازدید مستمر مانع از هزینه های هنگفت شوید. ساختمان و نگهداری از آن وظیفه تمامی ساکنین است اما با انتخاب مدیر این وظیفه بر عهده وی می باشد. مدیر می تواند برای بازدید و بررسی تاسیسات ساختمان فردی را تعیین کند و در صورت نیاز به تعمیرکار متخصص اطلاع دهد. با توجه به نکاتی که گفته شد می توان با خیال راحت در ساختمان زندگی کرد.
سلام،
مطلب خوبی می باشد، منتها خیلی تخصصی نیست و مطلب عمومی است.