به عنوان کسی که سال‌ها در محله چیتگر زندگی کرده، سیستم‌های گرمایش مرکزی متنوعی در طی سال‌های اخیر مشاهده کرده ام که هر یک دارای مزیت و معایب خاص خود می‌باشند. اولین نمونه از سیستم حرارتی که با آن آشنا شدم، مربوط به خانه هایی بود که در طراحی سیستم حرارتی، از شوفاژ و موتورخانه استفاده شده بود و هر خانه تنها کافی بود چند شوفاژ در خانه داشته باشند. امروزه سال هایی از آن زمان می گذرد و سیستم های حرارت مرکزی در خانه ها به شدت تغییر کرده و به همین دلیل، قصد داریم همراه با شما این موضوع را بررسی کنیم.
تاریخچه سیستم گرمایش مرکزی
تاریخچه سیستم‌های گرمایش مرکزی به انگلیسی : Centeral heating system را می‌توان به تمدن‌های باستانی که از سیستم هوای گرم و دودکش‌ها برای گرم کردن فضاهای بسته استفاده می‌کرد، ردیابی کرد. با این حال، قرن 19 بود که سیستم های گرمایش مرکزی، شروع به تکامل به شکل های قابل تشخیص تر کردند. توسعه سیستم های گرمایشی مبتنی بر بخار که توسط مهندسانی مانند آنژیر مارچ پرکینز و وارن د لارو طراحی شد، پیشرفت قابل توجهی را نشان داد.
در اواخر قرن 19 و اوایل قرن 20، ظهور سیستم‌های آب گرم و هوای فشاری که سوخت آنها با زغال سنگ یا بعداً توسط گاز تأمین می‌شد، بیشتر شد. پذیرش گسترده گرمایش مرکزی در ساختمان های مسکونی و تجاری در اواسط قرن بیستم با معرفی نفت و در نهایت گاز طبیعی به عنوان منابع انرژی، شتاب بیشتری گرفت. بعد از مدتی که هزینه و آلودگی ذغال سنگ بالا بود، استفاده از فراورده های نفتی مانند گازوئیل بیشتر شد. در داخل کشور، ارزان بودن گاز طبیعی و LPG باعث شد این روند، در ایران به کلی تغییر کند و از این ماده برای گرم کردن سیستم حرارت مرکزی بهره بگیرند. حالا همراه با هم نگاهی دقیق بر روی سیستم های حرارتی می اندازیم.
نحوه ایجاد گرمایش در سیستم گرمایشی مرکزی
زمانی که صحبت از نحوه تولید گرما در یکم سیستم گرمایش مرکزی به میان می آید، به یاد آزمایش های علوم تجربی در دبیرستان بیافتید. همانگونه که در علوم تجربی متوجه شدیم جیمز وات از بخار برای به حرکت در آوردن کشتی استفاده کرد، یک منبع گرما، معمولاً دیگ بخار با سوخت گاز طبیعی، نفت یا برق، آب گرم یا بخار تولید می کند. سپس این گرما از طریق شبکه ای از لوله ها یا کانال ها در سراسر ساختمان پخش می شود. رادیاتورها، بخاری‌های قرنیز یا سیستم‌های گرمایش از کف به عنوان مبدل حرارتی عمل می‌کنند و گرما را در اتاق‌های جداگانه آزاد می‌کنند.
یک ترموستات با ارسال سیگنال به دیگ برای تولید گرمای بیشتر یا حفظ سطح مورد نظر، دما را تنظیم می کند. سیستم‌های گرمایش مرکزی مدرن، اغلب دارای کنترل‌های منطقه‌بندی هستند که به کاربران اجازه می‌دهند سطوح گرمایش را برای مناطق مختلف سفارشی کنند. تعمیر و نگهداری منظم، از جمله تخلیه هوا از رادیاتورها و بررسی کارایی سیستم، برای عملکرد بهینه، حصول اطمینان از یک راه حل گرمایشی سازگار و کارآمد برای فضاهای مسکونی و تجاری بسیار مهم است.
اجزای سیستم گرمایش مرکزی
یک سیستم گرمایش مرکزی، شامل چندین جزء کلیدی است که به صورت پشت سر هم کار می کنند تا گرما را به ساختمان منتقل کنند. در هسته آن، یک منبع گرما وجود دارد که اغلب یک دیگ بخار با گاز طبیعی، نفت یا الکتریسیته سوخت می شود و آب گرم یا بخار تولید می کند. سپس این گرما از طریق شبکه ای از لوله ها یا مجاری که آن را به مناطق مختلف توزیع می کند، منتقل می شود. مبدل‌های حرارتی مانند رادیاتورها، بخاری‌های قرنیز یا سیستم‌های گرمایش از کف، گرما را در اتاق‌های جداگانه آزاد می‌کنند.
یک ترموستات با برقراری ارتباط با دیگ، دما را تنظیم می کند و خروجی حرارت را کنترل می کند. پمپ ها به گردش آب گرم شده در سراسر سیستم کمک می کنند، در حالی که مخازن انبساط نوسانات فشار را مدیریت می کنند. سیستم‌های گرمایش مرکزی مدرن همچنین ممکن است ویژگی‌های اضافی مانند کنترل‌های منطقه‌بندی و ترموستات‌های قابل برنامه‌ریزی را برای بهره‌وری و سفارشی‌سازی افزایش دهند. این اجزا با هم یک زیرساخت گرمایشی جامع ایجاد می‌کنند که گرمای ثابت را در کل فضا تضمین می‌کند.
- دیگ
- مشعل گازی
- پمپ
- سوخت
- سوخت پاش
- رادیاتور
- کنوکتور
انواع سیستم‌های حرارت مرکزی
اگر شما نیز از سیستم های گرمایش مرکزی استفاده می کنید، پیشنهاد می کنیم نگاهی به خانه خود بیاندازید و بررسی کنید کدام یک از روش های پیش رو را در خانه شما به کار گرفته اند. در محلی که زندگی می کنیم، بحث کمی پیچیده است و سیستم حرارت مرکزی آب داغ تنها برای گرم کردن آب استفاده می شود. ولی در بحث گرم کردن خانه از سیستم تهویه هوای مجزا بهره گرفته می شود. از مهم ترین روش های سیستم های گرمایش مرکزی می توان به موارد پیش رو اشاره داشت؛
- سیستم حرارت مرکزی هوای گرم
- سیستم حرارت مرکزی آب داغ
- سیستم حرارت مرکزی با پمپ حرارتی
- سیستم حرارت مرکزی با هوای گرم
مزایای استفاده از سیستم گرمایش مرکزی
اگر بخواهم از روی تجربه صحبت کنم، اصلی ترین دلیلی که ترجیح می دهم از سیستم های گرمایش مرکزی در خانه استفاده کنیم، بحث پایین آمدن هزینه هاست. شما می توانید با استفاده از یک موتورخانه، به تمامی واحدهای یک برج، گرمایش یکسان ارائه داده و از نصب پکیج های گران قیمت اجتناب کنید. علاوه بر آن، در صورت بروز مشکلاتی در بحث نگهداری، هزینه تعمیر یک قطعه بین تمامی ساکنین تقسیم می شود که این مسئله می تواند برای تمامی ساکنین منفعت های بسیار خوبی داشته باشد.
علاوه بر آن زمانی که از این سیستم ها استفاده می کنید، تمامی اتاق های خانه، یک دمای ثابت دارند و دیگر نباید نگران این باشید که یک اتاق، سردتر از بخش های دیگر است. در کنار این موارد، بحث های زیست محیطی نیز که در چند سال اخیر دنیا را تحت تاثیر قرار داده، در مورد سیستم های حرارت مرکزی وجود ندارند. بر اساس تحقیقاتی که در حین نگارش این مقاله انجام دادم، میزان آلودگی این سیستم ها در صورتی که گاز طبیعی و الکتریسیته استفاده شود، تا 75 درصد کمتر از روش های دیگر است. علاوه بر این، سیستم‌های گرمایش مرکزی می‌توانند با به حداقل رساندن گردش گرد و غبار و آلرژن‌های مرتبط با سایر روش‌های گرمایش کیفیت هوای داخل خانه را افزایش دهند. به طور کلی، راحتی و کارایی ارائه شده توسط گرمایش مرکزی، آن را به انتخابی بهتر برای حفظ یک محیط داخلی دنج تبدیل می کند.
معایب سیستم حرارت مرکزی
هر سیستم خوبی که در خانه وجود دارد، بدی هایی هم به همراه دارد. در نهایت هیچ سیستمی بدون عیب نیست. اصلی ترین مشکلی که همیشه من باهاش دست و پنج نرم می کنم، عدم توانایی در کنترل دمای آب هست. خانواده ما از آن دست افرادی هستند که دوست دارند آب حمام بسیار داغ باشد، ولی قوانین برج اعلام می کند این آب باید در یک میزان خاص باشد تا در مصرف گاز صرفه جویی شود. عدم توانایی در کنترل آب اصلی، یکی از بخش های سیستم های حرارت مرکزی هست که برای ما مشکلات زیادی را ایجاد می کند. بحث دیگر، هزینه اولیه نصب است که در طی چند سال اخیر، این موضوع سبب شده سازندگان، از سیستم های ارزان قیمت تر استفاده کنند. همین مسئله نیز در طی چند سال گذشته سبب شده بسیاری از افراد از برندهای نامعتبر استفاده کنند.
مطالب مرتبط پیشنهادی:
نحوه کار و مزایا و معایب سیستم گرمایش خورشیدی
همه چیز در مورد سیستم گرمایش از کف
