یکی از عواملی که می تواند افراد را به یک ساختمان جذب نماید و نگاه آنان را مجذوب کند، نمای خوب است که به نوعی معرف کیفیت و نوع ساختمان نیز می باشد، البته نباید از تاثیر نور پردازی در ایجاد نمای جذاب و چشمگیر غافل شد که چرا نمای ساختمان در روز به علت وجود نور کافی به خودی خود به خوبی دیده می شود اما برای بهتر دیده شدن در شب حتما باید از اصول نورپرداری مناسب استفاده کرد.در این مقاله ما قصد داریم به راهنمای اصولی نورپردازی ساختمان، عوامل موثر بر آن و باید و نباید هایی در این مورد وجود دارد بپردازیم، پس تا انتها با ما همراه باشید.
اصلی ترین اصول در نورپردازی نمای ساختمان چیست؟
در زمان های گذشته نور پردازی ساختمان فقط مختص به بنای های معروف یا مکان تفریحی و تجاری بود اما امروزه از این فاکتور به طور گسترده در انواع ساختمان های مسکونی، تالارها، رستوران ها، بانک ها و انواع خانه های ویلایی و غیر ویلایی و… استفاده می کنند. نور پردازی به مسئله مهمی تبدیل شده است که همه ی افراد هم به خوبی از آن استقبال می کنند اما برای انجام این کار لازم است تا اصول و شرایطی را رعایت نمود تا این کار به بهترین شکل ممکن انجام شود:
۱.پنهان بودن منبع نور:
یکی از اصلی ترین ایراداتی که در این زمینه می تواند وجود داشته باشدی مشخص بودن منبع نوری است که از آن برای نور پردازی استفاده شده است. حتما باید به این موضوع دقت کرد که منبع اصلی پخش نور در مکانی قرار گیرد که از دید عموم پنهان بماند در غیر این صورت سبب بهم ریختگی نمای ساختمان می شود و تناسب را از بین می برد.
۲.میزان و رنگ نور:
رنگ هایی که مورد استفاده قرار می گیرند و میزان و شدتی که قرار است از هر کدام از آن ها به کار برده شود نیز بسیار موثر است. اشتباه در این مورد می تواند باعث شود نما به صورت آشفته و درهم ریخته دیده شود.
۳.هماهنگی نور های به کار گرفته شده:
اصولا نورهایی که قرار است از آن ها استفاده شود باید به نحوه ای باشد که با متریال و مصالحی و که در ساختمان استفاده شده است و نوع طراحی ساختمان همخوانی داشته باشد.برای مثال چنانچه ساختمان دارای پنجره های معمولی و ساده است یکی از راه های کم هزینه، استفاده از نوارهای ال ایی دی مخفی است که بالا و پایین پنجره نصب می شود. این روش خصوصا برای ساختمان هایی که نمای معمولی و غیر جذابی دارند و یا ساختمان هایی که اجازه استفاده از نورپردازی نما به آنها داده نمی شود بسیارکاربردی و موثر است.
۴.سازگاری نورهای به کار رفته با محیط و ساختمان های اطراف:
آلودگی نوری اصطلاحی است که در این مورد به کار برده می شود زمانی که ساختمانی از نظر نور پردازی با محیط اصراف خود بسیار تناقض داشته باشد و از دید بیننده ها نامنظم به نظر بیاید، پس توجه به محیط اطراف در نحوه نورپردازی نیز عاملی است که باید بسیار به آن توجه شود.
۵.برجسته نشان دادن عناصر نما
یکی از کلیدی ترین ویژگی ها نور پردازی این است که باید به بهتر دیده شدن ساختمان و عناصر به کار رفته نما در شب کمک کند. بنابراین اگر در ساختمان شما اجزایی همانند ایوان ، قوس، ستون و… باشد پس باید نورپردازی به حالتی باشد که این اجزا را به بهترین شکل نمایان سازد.مثال اگر هدف شما از نور پردازی برجسته کردن معماری منحصر به فرد نمای شماست ، پروژکتور می تواند مناسب ترین مورد برای شما باشد. پروژکتورها اصولا در قسمت زیرین دیوار و در مقابل نما نصب شده می شوند، تمام نما را روشن می کند تا بر شکل ها و مواد تأکید کند. شما همچنین می توانید با ایجاد رنگ نور بازی کنید تا روحیه خاصی ایجاد کنید یا رنگ خاصی به نما در شب بدهید.
نکات مهم در نور پردازی:
- ۱. تا حد امکان نورهای به کار برده شده در نما، نباید به داخل ساختمان نفوذ داشته باشند و باعث اذیت ساکنین شوند.
- ۲. برای صرفه جویی و کاهش هزینه مصرفی برق باید درست ترین و به صرفه ترین راه برای نور پردازی انتخاب شود. یکی از راه های مفید برای کاهش مصرف برق این است که به جای پر کردن کل نما با چراغ های نمای ساختمان قسمتی از نما را نورپردازی کنید. لازم نیست حتما کل ساختمان را نور پردازی کنید نور پردازی قسمت های مشخص نیز می تواند نظر افراد را جلب کند و سبب زیبایی ساختمان شود.
- ۳. استفاده صحیح و هدایت درست نور نیز باید به درستی انجام شود، نورپردازی های نادرست نه تنها به زیبایی نما کمکی نمی کنند بلکه بیشتر باعث آزار و اذیت و بهم ریختگی ساختمان می شود.
- ۴. تمام لامپ ها و بخش های نور پردازی باید قابل سرویس و تعویض باشند و لذا نباید در قسمت های دور از دسترسی قرار داده شده باشند همچنین شیوه نصب و انتخاب این لامپ ها به گونه ای باشد که در برابر شستشو و یا بارش برف و باران مقاومت کافی را داشته باشند که در حالت کلی باید به نحوه ای عایق رطوبت باشند.
انواع روش های نور پردازی ساختمان:
الف) نور پرداری یکدست:
اگر قصد دارید که تمام سطح ساختمان یکدست و بدون پستی و بلندی به نظر برسد و بتواند نظر کاربران و بیننده ها را جذب کند، نورپردازی یکدست قطعا مناسبت ترین گزینه برای شما خواهد بود. نورپردازی یکدست و یکپارچه، معمولا از یک نقطه در مجاورت نمای ساختمان انجام می‌شود. در این شما قادر خواهید بود که سطح وسیعی از نما را به شکلی کاملا یکنواخت و یکدست روشن کرد.البته این روش نور پردازی مزایای دیگیر نیز دارد ایز جمله این که می‌توانید هر زمان که خواستید از آن استفاده کنید و اهمیتی ندارد که ساختمان شما اکنون در حال ساخت باشد یا اینکه سال ها از ساخت آن گذشته باشد زیرا نیازی به سیم کشی و تعبیه ابزار خاصی ندارید.
ب)نور پردازی از منطقه ای:
اگر می خواهید تصویری ماندگاری از نمای ساختمان در ذهن بیننده ثبت شود پس نورپردازی منطقه ای یکی از انتخاب های خوب براش ما است چرا که پنجره ها، ستون ها و بالکن ها جزء مناطقی هستند که در این روش از نورپردازی می‌توانند مورد تاکید و توجه همهگان قرار بگیرد. همچنین در این نوع نورپردازی نقاط تاکیدی هارمونی کلی بنا را به نمایش درآورده می شود. برای مثال، تاکید نور بر روی ستون های ساختمان، بلندی و استحکام بنا را به مخاطب القا می‌کند.
پ) نور پردازی محوطه ای
نورپردازی محوطه علاوه بر ایجاد حس امنیت، باعث تامین روشنایی فضا و همچنین افزایش زیبایی محوطه، باغچه و ظاهر کلی ساختمان می‌شود. در نورپردازی محوطه اغلب از چراغ‌های دفنی، چراغ‌های پارکی و چراغ‌های دیواری استفاده می‌شود.
ج) نور پردازی از داخل و خارج
در روش نورپردازی از داخل و خارج که جذاب ترین روش برای ساختمان های مسکونی است، از عناصر موجود در نمای خارجی ساختمان استفاده می‌شود (پنجره، نرده بالکن و…) برای اتصال چراغ ها، فیبرهای نوری یا لامپ های نئونی استفاده می شود تا طول و حجم ساختمان جلوه و اندازه بیشتری پیدا کند. شیوه کار به این صورت است که چراغ های مدنظر در زیر طاقی پنجره ها و سایر خطوط عمودی و افقی ساختمان نصب می‌شوند و نورپردازی نما را انجام می‌دهند.این روش نورپردازی نما، ساختمان را چشمگیر و جذاب جلوه می‌دهد و به زیبایی بیشتر آن کمک می‌کند. البته یک نکته مهم در این روش این است که برای برجسته کردن نمای بیرونی ساختمان های مسکونی، به هیچ عنوان نباید منابع نور را در زیر پنجره ها قرار داد زیرا توجه زیادی را به خود جلب می‌کنند و ممکن است تناسب کلی را به هم بریزد.
د) نور پردازی خشن
نور پردازی خشن یکی از سبک هایی است که برای نشان دادن بافت های کوچک، سطوح و همچنین عناصر معماری در نمای ساختمان ها استفاده می‌شود. ب اگر در معماری پنجره های ساختمان المان های خاص و زیبایی وجود داشته باشد، با استفاده از نورپردازی خشن می‌توان جلوه آنها را تا چندین برابر افزایش داد.یکی از ایراداتی که در این مورد وجود دارد این است که در این روش از نورپردازی نمی‌توان سطح گسترده‌ای از نما را نورانی کرد زیرا ابزارها و تجهیزات نورپردازی، بر روی همان بخش ها و سازه هایی که قرار است بیشتر مورد توجه قرار بگیرند، نصب می شوند و به دلیل موقعیت مکانی خاص، توانایی نورانی‌کردن همه قسمت های نما را ندارند. بنابراین بهتر است حین هدف‌گذاری و طراحی نقشه اولیه ساختمان، مشخص کنید که کدام بخش ها باید روشن و در معرض توجه یا تاریک و پنهان باشند.
نتیجه گیری:
با توجه به مواردی که در مقاله ذکر شد یکی از دلایلی که باعث می شود از نور پردازی در نمای ساختمان استفاده شود این است که نمای ساختمان در شب تنها با استفاده از نورپردازی قابل مشاهده است، بنابراین نورپردازی تا حدی برای بنا ضروری و مهم به نظر می‌رسد. در زمان‌های گذشته فقط می توانستیم نورپردازی را در مغازه و ساختمان‌ها، مکان‌های بزرگ تجاری و تفریحی و بناهای معروف و شناخته شده ببینیم اما اکنون در اکثر ساختمان ها با کاربری های گوناگون وجود دارد. البته این نوع نما خیلی ارزان قیمت نیست اما اگر به جلوه و شکوه ساختمانی که در آن زندگی می‌کنید اهمیت می دهید قطعا بهترین و بی نظیر ترین انتخاب برای شما خواهد بود.امیدواریم که این مطلب برای شما مفید واقع شده باشد و اصول و نکاتی که در آن نامبرده شد حتما رعایت شود.
مطالب بیشتر :
لابی ساختمان چیست؟ انواع طراحی و نورپردازی لابی
