چک ضمانت تخلیه همانگونه که از اسم آن مشخص است روشی پیشگیرانه به منظور اطمینان حاصل کردن از خروج مستاجر هنگام اتمام قرارداد اجاره می باشد. امروزه عقد قرارداد مابین مستاجر و موجر حاوی مطالب بسیار ریزی می باشد و در صورتی که شما نسبت به ریزه کاریی های این قراردادها آشنایی نداشته باشید ، ممکن است با مشکلات متعددی در مدت زمان اجاره خانه مواجه شوید. یکی از مواردی که در چند سال اخیر بسیار در این قرارداد ها باب شده است بحث دریافت چک تخلیه هنگام عقد قرارداد می باشد که مشکلات بسیاری را برای مستاجر ، صاحبین املاک و گاهی نیز موجر ایجاد کرده است. اگر قصد دارید از بروز مشکلات در حین عقد قرارداد جلوگیری کنید و مشکلات احتمالی اخذ این چک ها را بررسی نماید پیشنهاد می کنیم این مقاله را تا انتها مطالعه نمایید.
چک ضمانت تخلیه به چه منظور دریافت می شود؟
چک ضمانت تخلیه یکی از روش های پشگیرانه می باشد که موجر برای جلوگیری از عدم خروج مستاجر اتخاذ می کند. در برخی از مواقع مستاجر در شرایط مختلف تصمیم می گیرد خروج خود از خانه را بنا به دلایلی مانند عدم پیدا کردن خانه مناسب ، مشکلات خانوادگی و یا حتی اذیت کردن موجر به تعویق بیاندازد در این صورت موجر با به اجرا گذاشتن چک ضمانت می تواند اقدام لازم را برای خارج کردن مستاجر انجام دهد. ولی آیا به منظور اینکه بتوانید مستاجر را از خانه خارج کنید نیازی به دریافت چک ضمانت می باشد؟ در نظر قانون الزام قانونی قرارداد اجاره بیشتر از چک ضمانت می باشد به معنی دیگر هنگامی که مستاجر قرارداد خود را امضاء می کند برای خود الزام قانونی می آورد تا در تاریخ اعلام شده خانه را تخلیه کنند. در صورتی که مستاجری خانه را در تاریخ اعلام شده تخلیه نکند موجر می تواند با اتکاء به حکم اجرایی و الزام قانونی مستاجر را از خانه خارج کرده و حتی از او ضرر و زیان دریافت کند!
اگر بخواهیم این مبحث را از نقطه نظر قانونی مورد بررسی قرار دهیم بر اساس قانون مدنی جمهوری اسلامی چک ضمانت تخلیه هیچ وجاهت قانونی را دارا نمی باشد. اگر بخواهیم ساده تر توضیح دهیم این چک بیشتر یک اهرم فشار عرفی می باشد تا الزام قانونی! با دریافت این چک شما تنها می توانید از نظر روانی به مستاجر فشار وارد کنید و نمی توانید با مراجعه به مراجع قانونی اقدام خاصی را انجام دهید.
مبلغ چک ضمانت تخلیه چقدر است؟
همانگونه که پیش از این نیز ذکر شد چک ضمانت تخلیه یک عرف عمومی بوده و بنابراین هیچ مصوبه قانونی مبنی بر مبلغ آن وجود ندارد. در موارد اخذ چک ضمانت موجر و مستاجر معمولا مبلغ کل قرارداد را به عنوان مبلغ چک در نظر می گیرند ولی با این وجود در اکثر مواقع این توافق بین طرفین قرارداد است که مبلغ کلی را مشخص می کند.
نحوه نوشتن چک ضمانت تخلیه
حالا که با مفاهیم کلی چک ضمانت آشنا شدید زمان آن نیز فرا رسیده است که با نحوه نوشتن این چک نیز آشنا شوید. اولین نکته ای که در مورد چک ضمانت باید رعایت شود عدم خط خوردگی چک می باشد ، علاوه بر این شما شماره چک و مبلغ دقیق آن را باید در قرارداد تحت تبصره ای بیاورید. متن چک نیز باید به صورت زیر نوشته شود:
“یک فقره چک به شماره ………. به مبلغ …………. در وجه آقا/خانم ……………. بابت ضمانت تخلیه ملک اجاره شده به شماره اجاره نامه ………… نزد املاک ………………. به موجر تحویل داده شده و موجر باید بعد از انجام تسویه حساب و اتمام قرارداد و تخلیه ملک ، چک را به مستاجر بازگردانند.“
نکته نهایی در مورد این چک این مطلب می باشد که پس از ظهور چک های صیادی چک های حامل دیگر معنایی نداشته و شما باید چک تخلیه را نیز به همین منوال به نام موجر بنویسید.
آیا چک تخلیه قابل وصول است؟
اگر بخواهیم پاسخ کوتاهی به این سوال بدهیم باید بگوییم بله قابل وصول می باشد ولی این کار بیشتر به عنوان آخرین کار ممکن انجام می شود. بنا به عرف عمومی موجر پیش از اینکه بخواهد چک اجاره خود را به اجرا بگذارد بهتر است ابتدا مسئله را از نظر قانونی و حضور در شورای حق اختلاف پیگیری کند و سپس در صورت به نتیجه نرسیدن چک را به مرحله اجرا برساند.
تاریخ چک تخلیه
همانگونه که پیش از این نیز ذکر شد تاریخ دقیق چک تخلیه زمان اتمام قرارداد اجاره می باشد به معنای دیگر در صورتی که قرارداد اجاره شما یک ساله باشد شما باید تاریخ چک تخلیه را یک سال پس از زمان عقد قرارداد بنویسید. در صورتی که چک تخلیه بدون تاریخ و ثبت صیادی باشد وجاهت قانونی نداشته و از آن نمی توان استفاده کرد.
گم شدن چک ضمانت تخلیه
یکی از دلایلی که پیشنهاد می شود موجرین در زمان عقد قرارداد چک ضمانت تخلیه دریافت نکنند بحث گم شدن آن می باشد. با وجود اینکه امروزه این چک ها به صورت اختصاصی و به نام موجر و با کد ملی او نوشته می شود ولی در صورت مفقود شدن آن موجر موظف است نامه ای را پر کند که در آن اعلام کند مسئولیت گم شدن چک بر عهده موجر بوده و او حق اقدام بر روی چک را نخواهد داشت. از طرفی دیگر مستاجر نیز باید با در دست داشتن این نامه به بانک صادر کننده ، چک را به عنوان مفقودی اعلام کرده و از بروز مشکلات آتی جلوگیری کند.
جایگزین چک تخلیه
همانگونه که پیش از این نیز گفته شد چک تخلیه به خودی خود الزام اجرایی به همراه ندارد و تنها در صورتی می توان از آن استفاده کرد که ، از لحاظ قانونی شما به نتایج مد نظر نرسید ولی در شرایطی که مستاجر دسته چکی ندارد شما می توانید از او به منظور محکم کاری سفته های لازم را دریافت نموده و از آن به عنوان جایگزین چک تخلیه استفاده کنید.
آیا چک تخلیه کیفری است یا حقوقی؟
بر اساس قانونی مدنی چک تخلیه هم کیفری می باشد و هم حقوقی که موجر بر اساس شرایط موجود باید یکی از این دو روش اجرای چک را برای اقدام مقتضی انتخاب نماید.
مطالب بیشتر
قانون موجر و مستاجر تخلیه پیش از موعد
قانون تخلیه پیش از موعد برای مستاجر متخلف
همه چیز درباره ی گرفتن حکم تخلیه و قوانین مربوط به آن
