تعریف حیاط خلوت در ساختمان ، مشاع یا شخصی؟

حیاط خلوت به فضای آزاد و بدون سقفی گفته می شود که در بخشی از فضای محوطه ی ساختمان قرار دارد که بصورت مشاع و اختصاصی مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از حیاط خلوت تابع یکسری از قوانین و مقررات می باشد که افراد ساکن در یک مجتمع باید نسبت به قوانین آن آگاهی داشته باشند تا بعد ها باعث بروز سوء تفاهم بین افراد نشود . برخی از افراد در داخل محوطه ی حیاط خلوت ساختمان اقدام به نگهداری از گل و گیاه می نمایند . برخی دیگر نیز به گمان اینکه می توانند از حیاط خلوت به عنوان حیاط اختصاصی استفاده کنند ، اقدام به نصب یا جایگزاری وسایلی در این محل می نمایند که در صورت مشاع بودن حیاط خلوت این اقدام غیر قانونی می باشد . در این مقاله به تعریف حیاط خلوت در ساختمان ، مشکلات و قوانین استفاده از آن می پردازیم تا با جنبه های مختلف استفاده از آن آشنایی پیدا کنیم .

آیا گذاشتن کانکس در حیاط خلوت مجاز می باشد ؟

در یک مجتمع مسکونی حیاط خلوت یا بصورت مشاع است و همه ی افراد ساکن در مجتمع می توانند مطابق با ضوابط ساختمان از این بخش استفاده کنند اما اگر حیاط خلوت بصورت اختصاصی باشد و در سند مالکیت یکی از ساکنین قید شده باشد در اینصورت فقط مالک این بخش حق استفاده و انحصار این بخش را دارد . در صورت اختصاصی بودن حیاط خلوت مالک این بخش می تواند مطابق با قوانین شهرداری و ضوابط ساختمان وسایلی مثل کانکس خود را در این بخش قرار دهد . در صورت مشاع بودن حیاط خلوت ، هیچ یک از ساکنین حق ندارند تجهیزاتی مثل کانکس یا موارد مشابه را در این بخش قرار دهند . در صورت تخلف در زمینه ی استفاده از حیاط مشاع ، ساکنین شاکی میتوانند مطابق موارد قانونی از همسایه متخلف شکایت کنند .

زدن سقف در حیاط خلوت و استفاده شخصی از آن

همانطور که قبلاً نیز به آن اشاره شد حیاط خلوت یا بصورت مشاع است و یا بصورت اختصاصی . در صورتی که حیاط مشاع در انحصار یکی از واحد ها باشد مالک این بخش می تواند برای حیاط خلوت خود مطابق با قوانین موجود ، اقدام به نصب سقف نماید .

پرداخت هزینه های حیاط خلوت

حیاط خلوت همانند سایر بخش های ساختمان دارای یکسری از هزینه هایی می باشد که باید پرداخت شود تا حیاط خلوت مطابق با ضوابط ساختمان گردد . حیاط خلوت در یک فضای باز و بدون سقف قرار دارد و هر چند وقت یکبار نیازمند نظافت و پاکیزگی است . همچنین حیاط خلوت دارای سیستم لوله کشی فاضلاب می باشد تا آب حاصل از شستشوی آن از این طریق خارج شود . هر چند وقت یکبار این سیستم لوله کشی فاضلاب نیازمند رسیدگی و رفع گرفتگی ها در این بخش می باشد . مواد لوله بازکن و سایر مواد مورد نیاز در این بخش نیازمند صرف هزینه هایی می باشد که در صورت مشاع بودن حیاط خلوت باید هزینه های آن نیز بین تمام ساکنین ساختمان تقسیم گردد .

تصرفات در حیاط خلوت اختصاصی

مالک حیاط خلوت اختصاصی می تواند در حیاط خود گلدان بگذارد یا بطور مثال وسایل خود را در این بخش قرار دهد . همچنین می تواند در حیاط خلوت اقدام به نصب سایه بان و قرار دادن میز و صندلی خود در این بخش نماید و استفاده ی بهینه از این بخش را داشته باشد .

گذاشتن وسایل شخصی در حیاط خلوت مشاع

حیاط خلوت مشاع موضوعش کاملا با حیاط خلوت اختصاصی فرق می کند. آنچه که در حیاط خلوت اختصاصی همیشه مشخص است مختص بودن آن است. این بدان معناست که تصرف در آن برای مالک هیچ اشکالی ندارد و آزادانه می تواند در آن تصرف کند . حال آنکه اگر در حیاط مشاع کسی بخواهد تصرف کند جرم مرتکب شده است. این بدان جهت است که حیاط خلوت مشاع جز مشاعات است و مالک آن همه ساکنان و مالکان هستند. اگر فردی حتی با هدف زیباسازی تصمیم به گذاشتن وسایلی در مشاعات ساختمان کند باز هم باید نظر کل ساکنین را جویا شود. این بدان جهت است که مالکان مشاعات باید در تغییر دکوراسیون یا قراردادن وسیله یا حتی گلدان باید نظر بدهند.

بیشترین جنبه این که همه مالکان مشاعات در حیاط خلوت مشاع باید اجماع کنند این است که قوانین مشاعات زیر سوال نرود. زیرا که اگر یک قسمت از مشاعات به دلیل عدم دسترسی سایر مالکان مورد سو استفاده قرار بگیرد، با سایر مشاعات نیز چنین رفتاری خواهد شد که این به آزادی عمل کلی و حقوق مشاعات لطمه می زند.

شکایت از همسایه ای که از حیاط خلوت مشاع استفاده ی شخصی می کند

شکایت از همسایه ای که مراعات مشاعات و حیاط خلوت را نمی کند مسئله ای است که بسیاری با آن مشکل دارند. این بدان جهت است که در بسیاری از ساختمان ها ساکنین و همسایگان قوانین مشاعات را نمی دانند. از طرفی مدیریت ساختمان این مسائل را به ساکنین گوشزد نمی کند. به همین خاطر برخی از ساکنین دانسته یا ندانسته به نقض حقوق مشاعات ساختمان می پردازند.

برای این که بتوان از همسایه در زمینه حیاط خلوت مشاع شکایت کرد باید گفت آشنایی با قانون مشاعات در ساختمان می تواند کمک شایانی کند. چرا که تمامی قوانین ساختمان مربوط به مشاعات در تمامی بخش های مشاع ساختمان قابل اجرا می باشد. به همین خاطر با اطلاع رسانی به مدیر ساختمان در باره تخلف بخشی از مشاعات ایشان می تواند به فرد خاطی اطلاع بدهد.

همچنین اگر فرد خاطری به سخن مدیر توجه نکرد ، مدیر می تواند مانند سایر بخش ها که پس از صحبت با فرد خاطی به سراغ شورای محل و دادگاه می رود اقدام نماید.
مرحله اول صحبت با فرد خاطی است. این بدان جهت است که اگر فرد خاطی با صحبت قانع شود نیاز به اقدام قضایی نباشد. پروسه اقدام قضایی در آخرین مرحله و درصورتی است که فرد خاطی به کلی با موضوع کنار نیاید.

ابهام در مورد حیاط خلوت مشاع یا اختصاصی

در زمینه حیاط خلوت گاهی بین مالکین یا ساکنین ابهام به وجود می آید. مثلا در سند قید شده است که حیاط خلوت جزئی از واحد مربوطه است. با این حال مالکان دیگر ادعای مشاع بودن آن را دارند. در این صورت چه باید کرد؟ این مشکل بدان خاطر به وجود می آید که برخی مالکان برای فروش ملک خود با قیمت بیشتر بخشی از مشاعات را نیز جز اختصاصات یک واحد به حساب آورده و بابت آن وجه دریافت می کنند. مشاورین املاک نیز بخاطر سود خود و اضافه شدن درصد بیشتری به حق کمیسیون شان به واقعی بودن ادعای مالک توجهی ندارند.

با این حساب این ابهام باید در سند اصلی ساختمان و سند تک تک مالکان بررسی و حل شود. این مورد بیشتر در دفتر اسناد رسمی قابل حل و فصل است. با این حال ادعای برخی از مالکان در دادگاه نیز قابل پیگیری است. نکته ای که در این زمینه باید بدان توجه شود بررسی سند مالک توسط مدیر ساختمان می باشد. اگر مدیر ساختمان بخش مشاعات را در ساختمان بداند می تواند صحت یا نادرستی آن را تایید کند با این حال اگر اختلاف بالا گرفت بهترین کار مراجعه به دادگاه جهت مشخص کردن قسمت مشاع یا اختصاصی حیاط خلوت می باشد.

شکایت بابت سقف حیاط خلوت

از آنجایی هرگونه تغییر و تصرف در بخش های مشاع ساختمان در رسته مزاحمت قرار می گیرد. همسایگان و ساکنین دیگر می توانند با اتکاء به ماده 160 قانون آیین دادرسی مدنی می توانند نسب به واحد خاطی شکایتی را تنظیم کرده نسبت به بر طرف کردن این مشکل اقدام لازم را انجام دهند. از آنجایی که این شکایات به عنوان ضروری تلقی می شوند مراجع قانونی نیز آن ها را خارج از نوبت بررسی کرده و نسبت به برطرف کردن مشکل دستورات لازم را صادر می کنند.

حیاط خلوت به انگلیسی

اصطلاح حیاط خلوت برای اولین مرتبه از زبان انگلیسی وارد زبان فارسی شد و از آن پس در ادبیات سیاسی و اجتماعی زبان فارسی نیز از آن به شدت استفاده شده است. در زبان انگلیسی حیاط خلوت را Backyard می گویند.

نتیجه گیری

آنچه در بالا گفته شد درباره حیاط خلوت و حقوقی ست که این بخش از ساختمان دارد. حیاط خلوت به دو نوع در ساختمان وجود دارد. نوع اول حیاط خلوت اختصاصی است که مالک آن با سند رسمی می تواند هر نوع تصرفی در آن بنماید. اما نوع دیگر آن حیاط خلوت مشاع است که هیچ کس بدون اذن سایر مالکان حق تصرف در آن را ندارد. در حیاط خلوت مشاع همه ساکنین حق اظهار نظر دارند ولو یکی از مالکان به حیاط خلوت مشاع دسترسی داشته باشد. برای آن که این دسترسی ها مشخص شود باید مدیر ساختمان با تمامی مالکین در مورد این مشاعات صحبت کند. مدیر می تواند با توجه به سند اصلی ساختمان بخش های اختصاصی و مشاعات را به ساکنان جدید گوشزد کند. همچنین مدیر وظیفه دارد قوانین این بخش ها و آیین نامه های اختصاصی ساختمان را به ساکنین بدهد تا همه از آن مطلع باشند.

بیشتر بخوانید:

قانون مسقف کردن حیاط خلوت، اطلاعات کامل