فارغ از اینکه در کدام صنعت یا بخش مشغول به فعالیت هستید ، هلیکوپترها در حمل و نقل سریع و ایمن، به ویژه در مکان های صعب العبور، کمک بزرگی هستند. نکته ای که در مورد این نوع حمل و نقل بسیار اهمیت دارد این است که برای برخاستن یا فرود آن فرودگاه ضروری نیست. بسته به اینکه شما در خشکی یا مکان های صعب العبور هستید، تنها چیزی که نیاز دارید یک سکوی هلیکوپتر یا بالگرد است که در زبان فارسی از آن به عنوان هلی پد یاد می شود. وب سایت ویکی پدیا هلی پد را به این صورت تعریف می کند ” هلی پد یک نقطه یا سکو فرود برای هلیکوپترها و هواپیماهای عمود پرواز می باشد.” در اصل برخلاف معنی لغوی تنها هلی کوپترها نمی توانند از هلی پد استفاده کنند بلکه هواپیماهای عمود پروازی همچون اف 35 نیز می تواند از آن بهره مند بوده و استفاده نمایند. حالا با این تعاریف نگاهی دقیق تر به کاربرد این نقاط پرواز در ساختمان ها می اندازیم.
ویژگی های هلی پدها
تمامی هلی پدها باید بر اساس هدف خود علامت گذاری شود. البته هلی پدهای اضظراری که از آن به عنوان هلی پدهای صحرایی نیز یاد می شود صادق نبوده و کاربرد ندارد. علامت گذاری استاندارد هلی پدها یک حرف بزرگ H است که به راحتی از هوا قابل مشاهده است. برای بیمارستان ها، H با رنگ قرمز رنگ آمیزی شده است و همچنین دارای یک طرح متقاطع در پس زمینه است. برای سایر هلی‌پدها مانند برج ها و ساختمان ها، حرف H به رنگ سفید است. معمولاً هلی پدها حداکثر وزن ناخالص قابل تحمل را نیز در کنار علامت H درج می کنند. همچنین باید اطلاعاتی در مورد حداکثر ابعاد هلی پدها نیز در محل فرود نوشته شود. گاهی اوقات فلش های رنگ آمیزی نیز وجود دارد که مسیرهای ورود و خروج را نشان می دهد. بسته به هدف، بسیاری از هلی‌پدها لوگوی شرکت ، ساختمان یا نام بیمارستان‌ها را نیز در کنار بالگرد نشان می‌دهند.
علاوه بر علامت‌گذاری‌های اجباری، هلی پدها برای پروازهای شبانه نیاز به روشنایی دارند که باید طبق توصیه‌های رسمی نصب شوند. اخیراً، روشنایی کنترل شده توسط خلبان (PCL) در حال استفاده است. روشنایی کنترل شده سیستمی است که به خلبانان این امکان را می دهد تا نور را بر اساس دید و شرایط جوی کنترل کرده و آن را بر اساس نیاز کم و زیاد کنند. هلی پدها را می توان در محیط های مختلف برای شرایط اضطراری مختلف ساخت. حتی در برخی از شرایط مانند جنگ ، زلزله و یا حتی سیل با استفاده از ابزار اولیه مانند چوب ایجاد می کنند همچنین هلی پدهای پرتابل یا قابل حمل نیز وجود دارند که می توانند در مواقعی که یک هلیکوپتر نیاز به فرود در جایی بدون سطح صاف، مانند دامنه تپه ها یا بستر رودخانه ها داشته باشد، مفید باشند.
ساخت و ساز هلی پد
بتن و فولاد برای سال ها یکی از مواد مورد استفاده در ساخت هلی پد بودند. با این حال، در طی چند سال گذشته مشخص شد آلمینیوم به دلیل وزن سبک و دوام بیشتر کاربرد بهترین در این صنعت دارا می باشد. همچنین در طول عمر هلی پدهای آلومینیومی نیازی به رنگ آمیزی نیست و همین امر نگهداری از این هلی پدها را بسیار آسان می کند. ساخت هلی پدهای آلومینیومی نیز فرآیند بسیار سریع‌تری نسبت به ساخت هلی پدهای فولاد یا بتنی دارد. یکی دیگر از نوآوری ها در مورد هلی پدها ، سیستم آتش نشانی یکپارچه عرشه (DIFFS) است. این سیستم اطفاء حریق می تواند به تنهایی و بدون کمک نیروی انسانی آتش را خاموش کند.
دستورالعمل ساخت هلی پد
دستورالعمل ساخت هلی پد شامل ساختمان های بلندمرتبه با ارتفاع ۴۵ متر و بالاتر و یا ساختمان های داوطلب احداث پد بالگرد با ارتفاع کمتر از ۴۵ متر می‌باشد.
تبصره ۱: ملاک محاسبه ارتفاع، تراز ورودی
ساختمان تا سقف آخرین طبقه قابل تصرف مطابق با مقررات ملی ساختمان می‌باشد.
تبصره ۲: برای استفاده از هلی پد در شرایط امنیتی باید مجوز استفاده از قرارگاه ثارالله اخذ گردد.
تبصره ۳: در زمان های عادی و غیر اضطراری، هلی پدها باید با هماهنگی سازمان هواپیمائی کشوری، غیرعملیاتی گردد تا قابل استفاده نباشد.
تبصره ۴: در تمامی وضعیتهای عادی واضطراری، حفاظت پیرامونی/فیزیکی هلی پدها، باید رعایت گردد.
بند 1
– هلی پدهای ذکرشده در این مصوبه صرفاً برای بهره‌برداری امداد و نجات می‌باشد. در صورت نیاز برای دیگر موارد، با هماهنگی و مجوز قبلی از مراجع ذیصلاح قابل پذیرش خواهد بود.
بند ۲
– حداقل طول و عرض سطح هلی پد که یکی دیگر از دستورالعمل های ساخت هلی پد می باشد باید، ۱۸ × ۱۸ متر به انضمام حداقل ۵/۱ متر حفاظ ایمنی اطراف آن و همچنین در نظر گرفتن مسیر ورودی به هلی پد از کناره آن، با احتساب حریم ایمنی برای مسیر ورودی می‌باشد. رشد ارتفاعی موانع ۱: ۲ فاصله دو متری لبه هلی پد است.
– در محل فرود هلی کوپتر ایجاد حداقل دو راه ورود و خروج برای متصرفین و نیروهای آتش نشانی الزامی است.
– راه های ورود و خروج باید نسبت به هم حداقل ۹۰ درجه از مرکز پد زاویه داشته باشند. فاصله بین این درها نباید کمتر از ۱/۹ متر از هم باشد.
– در پشت بام دسترسی به پد از دو پلکان فراهم شود و بلعکس.
– حداقل وزن بالگردهای مورداستفاده در تهران در حال برخاستن حداقل ۹۰ کیلونیوتن در نظرگرفته شود.
– جهت بارگذاری سازه هلی پد علاوه بربارگذاری های ارائه شده در مبحث ششم بارهای وارد بر ساختمان مقررات ملی ساختمان سال باید بندهای ذیل نیز منظور شود:
– برای بالگردهای با وزن ۱۴ کیلونیوتن و بیشتر، سازه هلی پد باید قابلیت تحمل بار زنده گسترده یکنواخت ۳ کیلو نیوتن بر مترمربع را داشته باشد.
– نیازی به در نظرگیری همزمان این بار با سایر بارهای متمرکز نیست.
– طبق دستورالعمل ساخت هلی پد در طراحی به روش حدی نهائی در سازه‌های بتن آرمه، ضریب بار بالگرد در ترکیب اول برابر ۶۶/۱منظور شود.
– در طراحی به روش حدی مقاومت در سازه‌های فولادی، ضریب در ترکیب دوم ۶۶/۱ منظور شود.
بند ۳
– صدور پایان کار ساختمان های در حال احداث شامل بند یک این دستورالعمل که قبل از ابلاغ این دستورالعمل، پروانه ساختمانی دریافت نموده اند، منوط به ارائه تأئیدیه استانداردهای فنی هلی پد است.
بند ۴
– تیغه هایی که پد را از ساختمان مجاور جدا می‌کنند، باید حداقل ۲ ساعت در برابر حریق مقاوم باشند.
– درب‌های پلکان در بام حداقل ۵/۱ ساعت در برابر حریق مقاومت داشته باشد.
– مطابق با بند ۴ دستورالعمل ساخت هلی پد نصب تجهیزات حفاظت از رعدوبرق در بام ساختمان الزامی است.
– سیستم اعلام حریق دستی باید برای هر یک از خروجی‌های بام طراحی شده باشد.
– نصب تجهیزات اطفاء حریق شامل:
دو دستگاه خاموش کننده پودر و گاز ۱۲ کیلوئی
دو دستگاه خاموش کننده آب و کف ۵۰ لیتری
دو دستگاه خاموش کننده دی اکسید کربن ۳۰ کیلوئی
خاموش‌کننده دی اکسید کربن ۳۰ کیلوئی
جعبه آتش نشانی
بند ۵
– متقاضیان بایستی جهت اجرای هلی پد، مطابق با دستورالعمل ۴۳۱۴ سازمان هواپیمائی کشور عمل نمایند.
– تأئیدیه سازمان هواپیمائی کشوری و یا شرکت های مورد وثوق دارای مجوز ممیزی هلی پورت آن سازمان را در خصوص استاندارد سازی هلی پد پس از ساخت هلی پد مطابق با دستورالعمل ساخت هلی پد دریافت نمایند.
هلی پد به انگلیسی
در زبان انگلیسی برای سکوهای پرش هلی کوپتر یا هواپیماهای عمود پرواز دو اسم مجزاء دارند. ابتدا باید بگوییم خود لغت هلی پد که ما در زبان فارسی استفاده می کنیم از انگلیسی “Helipad” گرفته شده و دقیقا برای ساختمان ها و بیمارستان ها نیز از این لغت استفاده می شود. ولی لغت دوم که برای سکوهای پرش هلیکوپتر در بیرون از خشکی و در داخل سکوهای نفتی است از لغت Helideck استفاده می شود.
مطالب بیشتر
صفر تا صد گرفتن پروانه ساخت ساختمان
شرایط اضافه کردن طبقه به ساختمان
