دکل مخابراتی که ما آن ها را به عنوان آنتن های ایستگاه پایه تلفن همراه نیز می شناسیم بر روی برج ها و ساختمان ها در سراسر مناطق پرجمعیت ایران نصب شده اند. این آنتن ها بخشی از شبکه تلفن همراه هستند و انرژی الکترومغناطیسی با فرکانس رادیویی (RF) سطح پایین (EME) ساطع می کنند. اولین بار شرکت تالیا و سپس ایرانسل بود که بکارگیری این دکل ها را در میان ایرانی ها باب کرد و در ازای پرداخت هزینه های قابل قبولی این دکل ها را بر روی پشت بام خانه ها وصل می کرد.

با وجود اینکه شرکت های مخابراتی همیشه عنوان می کردند این دکل ها ضرری برای هیچ یک از افراد ندارد ولی نگرانی های مردم در این باره همیشه وجود داشته و روز به روز نیز در حال افزایش می باشد. امروز ما در وب سایت هومتیک قصد داریم با مراجعه به مقالات علمی چاپ شده در مجلات مختلف از نظر علمی این مسئله را بررسی کرده و مشخص کنیم آیا این دکل های مخابراتی برای بدن خطرناک می باشند یا خیر؟

دکل های مخابرات به چه شکلی عمل می کنند؟

هنگامی که تماسی از تلفن همراه برقرار می‌شود، سیگنال‌های RF بین آنتن مقصد شما و آنتن در ایستگاه پایه مجاورتان منتقل می‌شوند. سپس تماس تلفنی از طریق شبکه تلفن به تلفن مقصد هدایت می شود. آنتن های ایستگاه پایه باید در یک ارتفاع معقول قرار گرفته و به دور از انسداد فیزیکی فعالیت کنند تا از پوشش وسیع اطمینان حاصل شود.

در برخی از مناطق به دلیل حضور تلفن های همراه متعدد و بیش از حد مجاز ، ممکن است آنتن دهی قدرتمند برای شما وجود نداشته باشد و حتی در مناطقی که پوشش شبکه تلفن همراه از قبل وجود داشته شما نتوانید از برقراری تماس برخوردار باشید. از این رو شرکت های مخابراتی تلاش می کنند با استفاده از دکل های مخابراتی ایستگاه های خود را افزایش دهند. اگر این کار انجام نشود، شبکه تلفن همراه به درستی کار نخواهد کرد و در نتیجه، کاربران تلفن همراه ممکن است نتوانند به شبکه خود متصل شوند.

دکل های مخابرات چگونه مردم را در معرض امواج RF قرار می دهند؟

دکل های مخابراتی می توانند برج های مستقلی باشند که بر روی سازه های موجود مانند درختان، مخازن آب یا ساختمان های بلند نصب شوند. آنتن ها باید به اندازه کافی بلند باشند تا به اندازه کافی یک منطقه خاص را پوشش دهند. ارتفاع ایستگاه های پایه معمولا بین 50 تا 200 فوت است.

همانگونه که پیش از این نیز گفتیم تلفن های همراه عمدتاً از طریق امواج RF که نوعی انرژی در طیف الکترومغناطیسی بین امواج رادیویی FM و امواج مایکروویو است، با برج های سلولی مجاور ارتباط برقرار می کنند. مانند امواج رادیویی FM، امواج مایکروویو، نور مرئی و گرما، آنها اشکالی از تشعشعات غیریونیزان هستند. این بدان معناست که آنها مستقیماً به DNA داخل سلول‌ها آسیب نمی‌رسانند، این تاثیر دقیقا برعکس عملکرد انواع قوی‌تر (یونیزان) پرتوها مانند اشعه ایکس، اشعه گاما و اشعه ماوراء بنفش (UV) می‌توانند باعث سرطان می باشد.

تصویر طیف الکترومغناطیسی بالا فرکانس‌های احتمالی انرژی الکترومغناطیسی را نشان می‌دهد که از فرکانس‌های بسیار پایین (مانند فرکانس‌های خطوط برق) تا فرکانس‌های بسیار بالا (مانند اشعه ایکس و پرتوهای گاما) را شامل می‌شود و شامل پرتوهای غیریونیزان و یونیزان می‌شود.

در سطوح بسیار بالا، امواج RF می توانند بافت های بدن را گرم کنند. اما سطح انرژی مورد استفاده تلفن های همراه و دکل های مخابراتی بسیار کمتر از این میزان می باشد.

هنگامی که فردی با تلفن همراه تماس می گیرد، سیگنالی از آنتن تلفن به نزدیکترین آنتن ایستگاه پایه ارسال می شود. ایستگاه پایه با اختصاص یک کانال RF در دسترس به این سیگنال پاسخ می دهد. امواج RF اطلاعات صوتی را به ایستگاه پایه انتقال می دهند. سیگنال های صوتی سپس به یک مرکز سوئیچینگ ارسال می شوند که تماس را به مقصد منتقل می کند. سپس سیگنال های صوتی در طول تماس به عقب و جلو رله می شوند.

هنگامی که سیگنال‌های RF در طول تماس به ایستگاه پایه ارسال می‌شوند، امواج RF تولید شده در ایستگاه پایه به محیط منتقل می‌شوند، جایی که افراد می‌توانند در معرض آنها قرار بگیرند.

دکل های مخابراتی بر روی زمین

امواج RF از یک دکل مخابراتی، مانند امواج دیگر آنتن های مخابراتی، به سمت افق (موازی با زمین)، با مقداری پراکندگی رو به پایین هدایت می شوند. آنتن‌های ایستگاه پایه نسبت به انواع دیگر آنتن‌های موبایل زمینی از سطوح توان بالاتری استفاده می‌کنند، اما نسبت به ایستگاه‌های پخش رادیویی و تلویزیونی از سطوح بسیار پایین‌تری استفاده می‌کنند. با افزایش فاصله از آنتن، مقدار انرژی امواج RF به سرعت کاهش می یابد. در نتیجه، سطح قرار گرفتن در معرض امواج RF در سطح زمین بسیار کمتر از سطح نزدیک به آنتن است.

در سطح زمین در نزدیکی ایستگاه‌های پایه سلولی معمولی، میزان انرژی امواج RF صدها تا هزاران برابر کمتر از محدودیت‌هایی است که توسط کمیسیون ارتباطات فدرال ایالات متحده (FCC) و سایر مقامات نظارتی تعیین شده است. بسیار بعید است که یک فرد فقط با قرار گرفتن در نزدیکی دکل مخابراتی در معرض سطوح RF بیش از این محدودیت ها قرار گیرد.

آیا دکل های مخابراتی باعث سرطان می شوند؟

برخی از افراد ابراز نگرانی کرده اند که زندگی، کار یا رفتن به مدرسه در نزدیکی دکل تلفن همراه ممکن است خطر ابتلا به سرطان یا سایر مشکلات سلامتی را افزایش دهد. در حال حاضر، شواهد زیادی برای حمایت از این ایده وجود ندارد. با این حال، برای اطمینان به تحقیقات بیشتری نیاز است.

انجمن سرطان آمریکا (ACS) هیچ موضع یا بیانیه‌ای رسمی در مورد اینکه آیا تشعشعات رادیویی (RF) از تلفن‌های همراه، دکل های مخابراتی یا سایر منابع عامل سرطان هستند یا خیر، ندارد. انجمن سرطان آمریکا عموماً برای تعیین اینکه آیا مسئله ای باعث سرطان می‌شود (یعنی سرطان‌زا بودن آن) به سازمان‌های متخصص دیگر مراجعه می‌کند، از جمله:

آژانس بین المللی تحقیقات سرطان (IARC) که بخشی از سازمان بهداشت جهانی (WHO) است.
برنامه ملی سم شناسی ایالات متحده (NTP)، که از بخش هایی از چندین سازمان مختلف دولتی، از جمله مؤسسه ملی بهداشت (NIH)، مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، و سازمان غذا و دارو (FDA) تشکیل شده است.

تاکنون آژانس بین المللی تحقیقات سرطان و برنامه ملی سم شناسی ایالات متحده پتانسیل ایجاد سرطان امواج RF از دکل های مخابراتی را عنوان نکرده اند. با این حال، برخی از آژانس های دیگر در مورد ایمنی برج های سلولی اظهار نظر کرده اند.

نظرات کلی در مورد دکل های مخابراتی

بر اساس بررسی مطالعات منتشر شده تا سال 2021، آژانس بین المللی تحقیقات سرطان (IARC) تشعشعات RF را ، بر اساس شواهد محدودی از افزایش احتمالی خطر تومورهای مغزی و شواهد ناکافی برای انواع دیگر سرطان در میان کاربران تلفن همراه به عنوان “احتمالا سرطان زا برای انسان” طبقه بندی کرده است.

اخیراً، سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) گزارشی فنی بر اساس نتایج مطالعات منتشر شده بین سال‌های 2008 و 2018 و همچنین روند ملی در میزان سرطان منتشر کرده است. این گزارش نتیجه گرفت: «بر اساس مطالعاتی که در این گزارش به تفصیل شرح داده شده است، شواهد کافی برای حمایت از ارتباط علی بین قرار گرفتن در معرض تشعشعات فرکانس رادیویی (RFR) و [تشکیل تومور] وجود ندارد.

مطالعات بر روی افرادی که در نزدیکی دکل های مخابراتی زندگی می کنند

تاکنون، مطالعات زیادی روی افراد به طور خاص بر روی دکل های مخابراتی و خطر ابتلا به سرطان متمرکز نشده است و نتایج این مطالعات پاسخ روشنی ارائه نکرده است!

یک مطالعه بزرگ بریتانیایی که خانواده‌های کودکان خردسال مبتلا به سرطان را با خانواده‌های کودکان بدون سرطان مقایسه کرد، هیچ ارتباطی بین قرار گرفتن مادر در معرض برج‌ها در دوران بارداری (بر اساس فاصله خانه تا نزدیکترین برج و میزان انرژی امواج RF که توسط برج های مجاور ساطع می شود) و خطر ابتلا به سرطان اولیه دوران کودکی نشان نداد.
در تایلند نیز مطالعه مشابهی در میان افراد شهری و روستایی صورت گرفت که نشان داد افرادی که در شهرها زندگی می کنند امکان گرفتن سرطان بیشتری دارند ولی این مسئله بیانگر حضور آن ها در معرض دکل های مخابراتی و تاثیر آن ها نمی باشد.

در مورد شبکه های نسل پنجم (5G) چطور؟

شبکه های سلولی نسل پنجم (5G) اکنون در بسیاری از نقاط ایران و سایر کشورها در حال گسترش هستند. شبکه‌های 5G نسبت به نسل‌های قبلی (4G، 3G و غیره) می‌توانند مقادیر بسیار بیشتری از داده را در مدت زمان کوتاه‌تری انتقال دهند.

شبکه های نسل قبلی از طول موج RF زیر 6 گیگاهرتز (گیگاهرتز) استفاده می کردند. شبکه های 5G از برخی از طول موج ها در این محدوده استفاده می کنند، اما از برخی از طول موج های فرکانس بالاتر نیز در انتهای پایین طیف موج میلی متری (که از 30 گیگاهرتز تا 300 گیگاهرتز متغیر است) استفاده می کنند. در حالی که این امواج RF فرکانس بالاتری (انرژی بالاتر) نسبت به امواج استفاده شده توسط نسل‌های قدیمی‌تر دارند، اما هنوز اشکالی از تشعشعات غیریونیزان هستند، بنابراین هنوز توانایی آسیب مستقیم به DNA را ندارند.

امواج فرکانس بالاتری که توسط 5G استفاده می‌شود، مسافت‌های کوتاه‌تری را طی می‌کنند و از میان اشیا (مانند ساختمان‌ها یا حتی برگ درختان) و همچنین امواج با فرکانس پایین‌تر عبور نمی‌کنند. به همین دلیل، شبکه‌های 5G در برخی مکان‌ها، به‌ویژه در مناطق پرجمعیت، به نسخه‌های بسیار بیشتر و کوچک‌تری از ایستگاه‌های پایه (که اغلب به عنوان سلول‌های کوچک شناخته می‌شوند) نیاز دارند. این دکل های مخابراتی کوچک را می توان بر روی چراغ های خیابان، تیرهای برق، ساختمان ها و سایر سازه ها نصب کرد.

بیشتر بخوانید:

همه چیز درباره اینترنت مرکزی ساختمان

ماهواره یا دیش مرکزی چیست و چه فوایدی دارد؟

آنتن مرکزی ساختمان چیست؟ مزایا و معایب آنتن مرکزی