مالیات بر درآمد اجاره چیست؟
مطابق قوانین مالیاتی کشور ایران بر درآمد حاصل از اجاره ملک نیز مالیات اعمال می شود. معمولا مالیات ها در کشورهای مختلف صرف هزینه های رفاهی و اجتماعی کشور می گردد. مبنای اخذ مالیات در کشور ما نیز همین روش است. مالیات به دولت کمک می کند تا از پس هزینه های عمرانی کشور بر آید. هر دولتی باید مقدار مشخصی مالیات را از اصناف و غیره با روش معمول آن دریافت کند. در بخش املاک نیز این مالیات هم در بخش خرید و فروش و هم در بخش اجاره اعمال می شود که در این مقاله با مالیات بر درآمد اجاره آشنا خواهیم شد.
مالیات بر درآمد چیست؟
درآمد فرد پولی ست که یک شخص بر اساس خدمت یا کاری که انجام می دهد دریافت می کند. بر این درآمد مالیاتی اعمال می شود . به طور واضح باید گفت مبنای تشخیص و مطالبه مالیات بر درآمد، درآمدی است که شخص در طول یک سال کسب می‌کند. در طول یک سال اگر کسی مثلا 100 میلیون تومان درآمد داشته باشد باید از این 100 میلیون تومان مبلغی را مالیات دهد.
انواع مالیات بر درآمد :
- مالیات بر درآمد املاک
- مالیات بر درآمد کشاورزی
- مالیات بر درآمد حقوق
- مالیات بر درآمد مشاغل
- مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی
- مالیات بر درآمد اتفاقی
تعریف مالیات بر اجاره یا مالیات بر درآمد اجاره
در توضیح مالیات براجاره که زیر مجموعه همان مالیات بر درآمد املاک است باید گفت صاحبان املاک اجاره‌ای چه تجاری ، چه مسکونی، چه اداری ، وظیفه دارند که تا پایان تیر ماه هر سال اظهار نامه مالیاتی خود را تنظیم کنند و طبق آن مالیات تعیین شده را به اداره مالیات همان جای که ملک او واقع شده به همراه اظهارنامه ارائه دهند. روش تهیه اظهار نامه را در زیر توضیح می دهیم.
نحوه پر کردن اظهارنامه مالیاتی
به سایت اظهارنامه مالیاتی بروید و نسخه اپلیکیشن اظهارنامه مالیاتی را دانلود و بر روی سیستم خود نصب کنید. اطلاعات هویتی و مشخصات مربوط را مشاهده و تکمیل کنید. برای اطمینان از صحت اطلاعات وارد شده، آن را بررسی کرده و ارسال اطلاعات به سازمان مالیاتی را انجام دهید. کد رهگیری برای شما ارسال می‌شود. از این پس با این کد شما می توانید پیگیری کارهای خود را انجام دهید.
مالیات بر املاک و مستغلات
مالیات بر املاک و مستغلات دارای سه نوع است . یکی از آنها مالیات بر درآمد اجاره املاک و مستغلات می باشد. در این روش باید مالیات اجاره ملک خود را پرداخت کنید. مورد بعدی مالیات بر حمل و انتقال املاک است که مربوط به خرید و فروش می باشد. در این روش نیز باید مالیات انتقال ملک خود را پرداخت کنید. آخرین مورد مالیات بر مستغلات خالی ست که باید مالیات خانه خالی خود را پرداخت نمایید.
نرخ مالیات بر اجاره چقدر است؟
برای محاسبه مالیات بر اجاره باید به این نکته توجه کنیم که مالیات اجاره دو نوع دارد. یک اجاره نامه دست اول و یک اجاره نامه دست دوم داریم. در دست اول اجاره دهنده مالک است و در دست دوم شخص اجاره دهنده خود ملک را اجاره کرده بنابراین نرخ مالیات این دو نیز با هم فرق دارد
نوع اول: مالیات بر اجاره از نوع دست اول شامل کل مبلغ اجاره با کسر ۲۵ درصد استهلاک و اجاره مالک.
نوع دوم: مالیات بر اجاره از نوع دست دوم همان مابه التفاوت اجاره بهای دریافتی و اجاره پرداختی مستاجر برای ملک.
نحوه‌ی محاسبه مالیات بر اجاره چگونه است ؟
برای این که بدانیم چطور باید مالیات بر اجاره خود را محاسبه کنیم به روش زیر عمل می کنیم. ابتدا به سازمان اداره امور مالیاتی مراجعه می نماییم. سازمان اداره امور مالیاتی برای محاسبه مالیات بر اجاره به دو روش عمل می کند در زیر نحوه محاسبه مالیات بر اجاره را برای شما شرح می دهیم:
روش اول : در این روش براساس اجاره نامه عادی و رسمی ارائه شده توسط مالک یا صاحبخانه ملاک محاسبه قرار می گیرد. مالک باید یک کپی از اجاره نامه خود به همراه مدارک لازم مانند اظهار نامه را به اداره امور مالیاتی تحویل دهد تا براساس قانون درصد مالیاتی که باید پرداخت کند را تعیین کنند.
روش دوم : در این روش می توان در نبود قرارداد و یا امتناع از ارائه آن ۸۰درصد مالیات بر اجاره مطابق با جدول مرتبط گرفته شود. در صورت کوتاهی مالک اداره مالیات طبق نرخی که قانون تعیین کره از اجاره بهایی که گرفته مالیات دریافت می کند.
مشمولان پرداخت مالیات بر درآمد اجاره چه کسانی هستند؟
باید گفت که اصولا مالیات بر درآمد را باید صاحب ملک پرداخت نماید با این حال صاحبان املاک به سبب توانی با مشاورین املاک هزینه های مالیات را نیز بر اجاره اعمال کرده و آن را از مستاجر بصورت نامحسوس اخذ می کنند. صاحبان املاک استیجاری باید تا آخر تیرماه سال بعد، اظهارنامه مالیاتی و مدارک مربوط به اداره مالیاتی محل وقوع ملک را تسلیم و مالیات متعلق را طبق مقررات پرداخت کنند. اگر موجر شخص حقوقی باشد، مکلف به تسلیم اظهارنامه مالیاتی جداگانه برای مالیات بر درآمد اجاره نیست. به موجب تبصره ۹ ماده ۵۳ قانون مالیات‌های مستقیم، اشخاص حقوقی مکلف‌اند مالیات بر درآمد مال‌الاجاره پرداختی را کسر و ظرف ۱۰ روز به اداره امور مالیاتی محل وقوع ملک پرداخت و رسید آن را به موجر تسلیم کنند. برخی افراد با توجه به شرایطی می توانند این مالیات را پرداخت نکنند.
معافیت‌هاى مالیات بر درآمد اجاره املاک کدامند؟
دولت معمولا برای آن که تسهیل کننده امر مسکن و اجاره در کشور باشد با طرح هایی به صاحبان ملک کمک می کند تا ترغیب به اجاره ملک خود شود. این طرح ها در جهت آسان شدن و فراگیری اجاره در جامعه است. معافیت از مالیات بر درآمد اجاره کمک می‌کند تا افراد برای اجاره دادن املاک خود ترغیب شوند. در واقع این موضوع راهکار مهم و اساسی برای کاهش هزینه‌های رهن و اجاره و بهبود شرایط بازار مسکن می باشد. در زیر به چند مورد از موارد معافیت در مالیات اجاره می پردازیم:
– معافیت زیربنا
اگر متراژ خانه شما در شهر تهران کمتر از 150 متر مربع و در دیگر شهر ها کمتر از 200 متر مربع باشد، ملک شما از پرداخت مالیات معاف است. به این معافیت مالیاتی، معافیت زیربنایی می گویند.
– معافیت خانوادگی
معافیت خانوادگی یکی از کاربردی ترین نوع معافیت ها در مالیات اجاره است. معمولا صاحبان املاک از این روش استفاده های متعددی می کنند. بر طبق قانون چنانچه واحد مسکونی تان را تحت اختیار یکی از اقوام درجه یک خود قرار دهید، آن ملک از پرداخت مالیات معاف خواهد شد. تنها در صورتی ملزم به پرداخت مالیات هستید که اثبات شود بابت آن واحد مسکونی اجاره بها دریافت می کنید. شما باید جهت معافیت خانوادگی، واحد خود تحت اختیار یکی از اقوام درجه یک یعنی پدر، مادر ، خواهر ، برادر، همسر، فرزند و یا اجداد و حتی افراد تحت تکفل قرار دهید. یک نکته مهم در رابطه با این نوع معافیت این است که شما فقط یک واحد میتوانید به هر یک از افراد نام برده تعلق بدهید. در صورتی که دو واحد به یک فرد بدهید یکی از آن ها مشمول پرداخت مالیات خواهد شد و دیگری معافیت خانوادگی خواهد گرفت.
– معافیت بر اشتراک دریافت و پرداخت اجاره
اگر فردی در جای دیگری اجاره نشین باشد و ملک خود را اجاره دهد مشمول این نوع معافیت است. در این نوع معافیت به این گونه عمل می شود که چنانچه مالک ، واحد آپارتمانی خود را اجاره دهد و خودش در ملک دیگری اجاره نشین باشد، نیازی نیست مالیات کل واحد را بپردازد. بلکه به اندازه تفاوت اجاره ها مشمول قانون پرداخت مالیات خواهد شد!
– معافیت از اجاره در صورت تنها راه درآمد
گاهی برخی از افراد تنها راه درآمدشان همان اجاره بهای ملکی است که در اختیار دارند. برای افرادی که غیر اجاره ملک هیچ گونه درآمد دیگری ندارند، می‌توانند طبق ماده 84 قانون مالیات ها مستقیم از درآمد، از پرداخت مالیات معاف شود. البته باید خاطر نشان کرد که چنانچه مبلغ اجاره دریافتی از سقف معافیت، بیشتر بود، صاحب ملک می بابیست طبق مقررات مالیات بر درآمد اجاره، مالیات مازاد اجاره دریافتی را پرداخت نماید. ضمنا باید به این نکته مهم اشاره کنیم اگرچه اثبات شود دریافت اجاره ملک، تنها راه درآمدی شخص صاحب ملک نبوده است، به عنوان جریمه مبلغ مالیات به علاوه یک برابر آن دریافت خواهد شد.
– وجه نوسازی مالیات ندارد
در زمینه تعمیرات ملک باید گفت هرگاه صاحب ملک برای نوسازی، به سازی ، بازسازی اقدام کند و برای این امر مبلغی از نهاد های دولتی و یا نیمه دولتی دریافت کند، به دلیل آن که این مبالغ به عنوان درآمد ملک محسوب نمی‌شوند، بنابراین مشمول پرداخت مالیات نخواهند شد. همچنین اگر وجه دریافتی در جهت احداث ملک و یا به علت غرامت ساخت در محل سکونت پرداخت گردد، باز هم جزو درآمد ملک محسوب نمیشود و معاف از مالیات خواهد بود.
– معافیت در زمان تخلیه
معافیت در زمان تخلیه به حالتی گفته می شود که صاحب واحد مسکونی، ملک خود را بفروشد و مهلت تخلیه ملک در سند انتقال قید شده باشد، طبق قانون، آن ملک تا 6 ماه از پرداخت مالیات بر درآمد اجاره معاف خواهد بود و در این مدت فرصت تخلیه به صاحب پیشین داده می شود.
– میراث فرهنگی
در بخش معافیت از میراث فرهنگی اگر ملکی که در آثار ملی ایران ثبت شده به سازمان میراث فرهنگی کشور انتقال یابد، از مالیات نقل و انتقال به کل و طور قطعی معاف است. ولی در صورتی که مالکیت آن ملک تحت اختیار شخص باشد، ملزم به پرداخت حداقل 50 درصد از مالیات خواهد بود. برخی از املاک در کشور هستند که هنوز بخشی از آنها در اختیار افراد حقیقی است و میراث فرهنگی بر بخشی از آن را اداره می کند.
نتیجه گیری
با توجه به موارد ذکر شده در بالا ، دریافتیم که مالیات بر درآمد اجاره به چه طریق محاسبه می شود و چرا باید پرداخت گردد. مالیات بیشتر جنبه نظم بخشیدن به کارها را دارد و کمک کننده دولت در بخش عمرانی کشور است. مالیات بر درآمد اجاره را باید صاحبان ملک پرداخت کنند. با این حال باید توجه کرد که مواردی نیز وجود دارد که مشمولات مالیات از پرداخت آن می توانند معاف شوند.
بیشتر بخوانید:
مالیات های مربوط به املاک و مستغلات
